Μετά τον ισχυρό σεισμό των 6 Ρίχτερ στο Αφγανιστάν που άφησε πίσω του τουλάχιστον 800 νεκρούς σε μία μόνο επαρχία, επανέρχεται στο προσκήνιο η ζώνη σύγκρουσης των τεκτονικών πλακών Ινδίας και Ευρασίας, υπεύθυνη για ορισμένες από τις πιο φονικές σεισμικές δονήσεις παγκοσμίως.
Ο Dr. Brian Baptie, σεισμολόγος του British Geological Survey, εξηγεί γιατί η περιοχή αυτή απελευθερώνει το 15% της παγκόσμιας σεισμικής ενέργειας και παραμένει μία από τις πιο επικίνδυνες του πλανήτη.
«Η δύναμη πίσω από τον τελευταίο σεισμό είναι η ίδια που οδήγησε στον σχηματισμό των Ιμαλαΐων, του Καρακοράμ και του Θιβετιανού Οροπεδίου – δηλαδή η σύγκρουση των τεκτονικών πλακών της Ινδίας και της Ευρασίας», δήλωσε ο Dr. Baptie στο Science Media Centre.
Όπως επισημαίνει, «με την Ινδία να κινείται προς την Ευρασία με ταχύτητα περίπου 45 χιλιοστών ανά έτος, αυτή η ζώνη σύγκρουσης είναι μία από τις πλέον σεισμικά ενεργές περιοχές του πλανήτη – ευθύνεται για περίπου το 15% της συνολικής σεισμικής ενέργειας που εκλύεται κάθε χρόνο παγκοσμίως».
Πρόκειται, όπως σημειώνει, για «μια περιοχή εξαιρετικά υψηλού σεισμικού κινδύνου, με συχνή σεισμική δραστηριότητα που διασπείρεται σε πολύπλοκα ρηξιγενή συστήματα, κατανεμημένα σε ευρεία γεωγραφική έκταση».
Λόγω της γεωγραφικής της θέσης, η χώρα έχει αντιμετωπίσει ένα μακρύ ιστορικό καταστροφικών σεισμών.
«Πολλοί από τους μεγαλύτερους σεισμούς έχουν σημειωθεί στην περιοχή Hindu Kush, στα βορειοανατολικά του Αφγανιστάν, όπου έχουν καταγραφεί 12 σεισμοί με μέγεθος άνω των 7 Ρίχτερ από το 1900», αναφέρει ο σεισμολόγος.
Ωστόσο, και άλλες περιοχές του Αφγανιστάν πλήττονται από σεισμούς, όπως η ανατολική και νοτιοανατολική χώρα.
«Η κλίμακα της σεισμικής δραστηριότητας, η πιθανότητα πολλαπλών φυσικών καταστροφών και η ποιότητα των κατασκευών στην περιοχή μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντική απώλεια ανθρώπινων ζωών σε τέτοιου είδους γεγονότα», προειδοποιεί.
Ο Dr. Baptie υπενθυμίζει μάλιστα χαρακτηριστικές τραγωδίες του παρελθόντος, όπως:
- τον σεισμό μεγέθους 6,0 στη νοτιοανατολική χώρα το 2022, που προκάλεσε τον θάνατο περισσότερων από 1.000 ανθρώπων και πυροδότησε κατολισθήσεις,
- τη σειρά τεσσάρων ισχυρών σεισμών μεγέθους 6,3 στην επαρχία Χεράτ το 2023, που στοίχισαν τη ζωή σε περίπου 1.500 ανθρώπους,
- και τον φονικό σεισμό των 7,6 Ρίχτερ κοντά στο Μουζαφαραμπάντ του Κασμίρ το 2005, ο οποίος προκάλεσε τον θάνατο τουλάχιστον 76.000 ανθρώπων.
Σοκάρουν οι μαρτυρίες των επιζώντων
Σοκαριστικές είναι οι μαρτυρίες των επιζώντων που μετέδωσε ο ραδιοτηλεοπτικός σταθμός RTA του Αφγανιστάν, ο οποίος πήρε συνέντευξη από αρκετούς που τώρα λαμβάνουν ιατρική περίθαλψη για τα τραύματά τους.
Ο Μοχάμαντ Αζάμ, από ένα μικρό χωριό στην επαρχία Κουνάρ, είπε ότι έχασε τον γιο του, τις τρεις κόρες του και αρκετούς άλλους συγγενείς.
«Όταν χτύπησε ο σεισμός, η στέγη κατέρρευσε», είπε. «Μόνο δύο από εμάς καταφέραμε να διαφύγουμε».
Ένας άλλος επιζών περιέγραψε πώς έτρεξε στο δρόμο καθώς το σπίτι του κατέρρεε, ενώ άκουγε την οικογένειά του να είναι παγιδευμένη μέσα και να «ικετεύει να σωθεί».
«Πρώτα βγάλαμε τα παιδιά και μετά καταφέραμε να βγάλουμε και τους άλλους από κάτω από το χώμα και τα ερείπια», είπε ο άνδρας. «Σε αυτή την καταστροφή, πολλές οικογένειες έχασαν το μισά τους μέλη».
Ο Sadiqullah, που ζει στην περιοχή Maza Dara του Νουργκάλ, λέει ότι ξύπνησε από έναν βαθύ θόρυβο που ακουγόταν σαν να πλησίαζε μεγάλη καταιγίδα.
Είπε ότι έτρεξε στο δωμάτιο όπου κοιμόντουσαν τα παιδιά του και έσωσε τα τρία από αυτά. Ετοιμαζόταν να επιστρέψει για να πάρει και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του, όταν η στέγη έπεσε πάνω του.
«Ήμουν θαμμένος και δεν μπορούσα να βγω», ανέφερε σύμφωνα με το Associated Press από το Περιφερειακό Νοσοκομείο Nangarhar.
«Η γυναίκα μου και οι δύο γιοι μου είναι νεκροί και ο πατέρας μου είναι τραυματισμένος και νοσηλεύεται μαζί μου στο νοσοκομείο. Παραμείναμε παγιδευμένοι για τρεις έως τέσσερις ώρες, μέχρι που έφτασαν άνθρωποι από άλλες περιοχές και με έβγαλαν έξω».
Ένιωσα σαν να έτρεμε ολόκληρο το βουνό, είπε.
