Του Νίκου Ιγγλέση
Οι Τούρκοι φίλοι μας, όπως τους αποκάλεσε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο κ. Μητσοτάκης, «μας την έπεσαν πάλι». Χωροθέτησαν θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο στην αυθαίρετα ανακηρυχθείσα υφαλοκρηπίδα τους, με βάση το αφήγημα της Γαλάζιας Πατρίδας.
Διέγραψαν, για μια ακόμη φορά, το μονομερές δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά ύδατά της στα 12 ν.μ. και να ανακηρύξει τη συνολική ΑΟΖ της. Η ελληνική κυβέρνηση από φόβο, ανικανότητα και ενδοτισμό δεν έχει τολμήσει να κάνει, μέχρι σήμερα, ούτε το ένα ούτε το άλλο.
Στην πλειοψηφία τους, οι εγχώριοι δημοσιογράφοι και αναλυτές των συστημικών μέσων ενημέρωσης εκτίμησαν ότι πρόκειται για την τουρκική απάντηση στα ελληνικά θαλάσσια πάρκα σε Ιόνιο και Αιγαίο, που ανακοινώθηκαν προ ημερών και για ανακοίνωση προς εσωτερική κατανάλωση. Ανοησίες και παραπληροφόρηση, ως συνήθως, πάνω σ’ ένα θέμα καίριας γεωστρατηγικής σημασίας.
Η Ελλάδα χωροθέτησε το θαλάσσιο πάρκο του Αιγαίου εντός των χωρικών υδάτων της των 6 ν.μ. και η Τουρκία τα δικά της, σε διεθνή ύδατα που αποτελούν αναμφισβήτητα ελληνική ΑΟΖ αφ’ ης κηρυχθεί. Θαλάσσια πάρκα δεν μπορούν να χωροθετηθούν από ένα κράτος σε ύδατα στα οποία δεν έχει κυριαρχία (χωρικά ύδατα) ή κυριαρχικά δικαιώματα (ΑΟΖ). Στην υφαλοκρηπίδα δεν υφίστανται κυριαρχικά δικαιώματα παρά μόνο για το βυθό της θάλασσας, τα ύδατα πάνω απ’ αυτήν είναι διεθνή.
Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) είναι νομική έννοια και δεν υφίσταται παρά μόνο αν ανακηρυχθεί ή οριοθετηθεί σε αντίθεση με την υφαλοκρηπίδα που είναι γεωλογικό μέγεθος και υφίσταται εξ’ υπαρχής (ad initio) και από το γεγονός αυτό καθαυτό (ipso facto) και απαιτεί μόνο οριοθέτηση. Η Τουρκία δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας του ΟΗΕ (UNCLOS) που θέσπισε την ΑΟΖ.
Η Άγκυρα δε μιλάει ποτέ για ΑΟΖ γιατί θέλει να υποστηρίζει ότι όλα τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου «κάθονται» πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας και άρα η όποια οριοθέτηση πρέπει να γίνει μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών, στο μέσον του Αιγαίου (25ος Μεσημβρινός).Τα ελληνικά νησιά, για την Τουρκία, δεν έχουν καμιά επήρεια – είναι σαν να μην υπάρχουν.
Διαχρονικά οι ελληνικές κυβερνήσεις και τα πολιτικά κόμματα μιλούν για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, λες και μπορούν να κάνουν δύο οριοθετήσεις. Όμως, είτε υφαλοκρηπίδα θα οριοθετήσουν, δηλαδή το βυθό, είτε ΑΟΖ που περιλαμβάνει την υφαλοκρηπίδα, αλλά και τη θάλασσα πάνω από αυτήν.
Ο τουρκικός χάρτης των θαλασσίων πάρκων στο Αιγαίο
Ο προκλητικός και αυθαίρετος χάρτης εμφανίζει ένα τουρκικό θαλάσσιο πάρκο μεταξύ των δυτικών ακτών της Λήμνου, των νοτίων ακτών της Σαμοθράκης και της Θάσου και των νοτιοανατολικών ακτών της χερσονήσου του Άθω. Ένα δεύτερο θαλάσσιο πάρκο εμφανίζεται μεταξύ των δυτικών ακτών της Λέσβου, νότια του Αγ. Ευστρατίου και των ανατολικών ακτών της Σκύρου. Ένα τρίτο πάρκο εμφανίζεται μεταξύ των δυτικών ακτών της Χίου – Ψαρών και των ανατολικών ακτών της Εύβοιας. Ένα τέταρτο πάρκο εμφανίζεται μεταξύ των ακτών Χίου και Σάμου που φθάνει μέχρι τις ανατολικές ακτές της Τήνου – Άνδρου (βλέπε χάρτη).
Αν η Ελλάδα είχε ανακηρύξει τη συνολική ΑΟΖ της τότε όλα τα εν λόγω τουρκικά θαλάσσια πάρκα δεν θα μπορούσαν να χωροθετηθούν γιατί θα βρισκόντουσαν σε θαλάσσια ζώνη (ΑΟΖ) ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και όχι σε διεθνή ύδατα όπως σήμερα.
Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας η ΑΟΖ υφίσταται μόνο ως συνέχεια των χωρικών υδάτων. Δεν μπορεί, δηλαδή, ένα κράτος να διεκδικεί ΑΟΖ σε θάλασσα που δεν έχουν προβολή τα χωρικά ύδατά του ή περιβάλλεται από χωρικά ύδατα άλλου κράτους. Αυτό συμβαίνει στο Αιγαίο όπου το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της θάλασσας περιβάλλεται από ελληνικές ακτές, ηπειρωτικές και νησιωτικές και ελληνικά χωρικά ύδατα ανεξάρτητα του εύρους τους.
Η ΑΟΖ αυτή δεν χρειάζεται οριοθέτηση γιατί δεν υφίστανται αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές άλλου κράτους, περιβάλλεται μόνο από ελληνικές ακτές. Οριοθέτηση επιβάλλεται μόνο για τη στενή λωρίδα θάλασσας μεταξύ των ανατολικών ακτών των νησιών του Α. Αιγαίου και της τουρκικής ακτογραμμής που στις περισσότερες περιπτώσεις καλύπτεται από το εύρος των εκατέρωθεν χωρικών υδάτων. Η Τουρκία γνωρίζει αυτήν τη γεωγραφική υστέρησή της γι’ αυτό, εκτός των άλλων, διεκδικεί περίπου 153 νησιά, νησίδες και βράχους στο Αρχιπέλαγος τα οποία ισχυρίζεται ότι δεν έχουν παραχωρηθεί στην Ελλάδα με Διεθνείς Συνθήκες.
Ο τουρκικός χάρτης των θαλάσσιων πάρκων στην Α. Μεσόγειο
Στην ανοιχτή θάλασσα της Ανατολικής Μεσογείου εμφανίζεται, επίσης προκλητικά και αυθαίρετα, ένα μεγάλο τουρκικό θαλάσσιο πάρκο από τις ανατολικές ακτές της Ρόδου μέχρι τον κόλπο της Αττάλειας. Για το Καστελλόριζο δεν αναγνωρίζεται καμιά επήρεια πέραν των χωρικών υδάτων των 6 ν.μ. Επίσης έχει χωροθετηθεί και ένα μικρότερο πάρκο νοτιοανατολικά της Ρόδου.
Στην πράξη η Τουρκία χωροθετεί τα θαλάσσια πάρκα για να επιβεβαιώσει τη διεκδικούμενη απ’ αυτήν υφαλοκρηπίδα, όπως την εμφανίζει στους χάρτες της Γαλάζιας Πατρίδας. Η Ελλάδα εκτός της ανακήρυξης της συνολικής ΑΟΖ θα έπρεπε να προχωρήσει στην οριοθέτησή της μ’ αυτήν της Κυπριακής Δημοκρατίας με πλήρη επήρεια όλων των νησιών (Σύμπλεγμα Μεγίστης, Ρόδος κλπ). Θα πρόκειται για μια απόλυτα νόμιμη οριοθέτηση μεταξύ δύο κυρίαρχων, διεθνώς αναγνωρισμένων, κρατών. Οι ενδοτικές ελληνικές κυβερνήσεις δεν το έχουν τολμήσει, παρ’ ότι η Τουρκία υπέγραψε το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο το 2019 και από το 2011 έχει οριοθετήσει υφαλοκρηπίδα με την παράνομη οντότητα της κατεχόμενης Κύπρου, που δεν αναγνωρίζεται διεθνώς ως ανεξάρτητο κράτος.
Όσοι αφελείς πιστεύουν ότι τα θαλάσσια πάρκα γίνονται για την προστασία του περιβάλλοντος και της θαλάσσιας πανίδας και χλωρίδας είναι μακριά νυχτωμένοι. Η χωροθέτση των θαλάσσιων πάρκων, τουλάχιστον στο ελληνοτουρκικό σύστημα, αποτελεί γεωστρατηγικό σχεδιασμό για τον περιορισμό της κυριαρχίας και την αφαίρεση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας προς επίτευξη των μακροπρόθεσμων στόχων της Τουρκίας.
Υ.Γ. Μετά την ανακοίνωση των τουρκικών θαλάσσιων πάρκων το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρει: «Μετά την πρωτοβουλία της Ελλάδας για την καθιέρωση Εθνικών Θαλασσίων Πάρκων στο Ιόνιο και στο Αιγαίο Πέλαγος, σε περιοχές ελληνικής κυριαρχίας, η Τουρκία ανακοίνωσε σήμερα τον καθορισμό δύο θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και σε διεθνή ύδατα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Η εξαγγελία “θαλάσσιων πάρκων” σε μη οριοθετημένες περιοχές εκτός τουρκικών χωρικών υδάτων συνιστά απαράδεκτη, μονομερή και παράνομη ενέργεια που δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα έναντι των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και δείχνει πλήρη έλλειψη σεβασμού στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας …». Ίδια αντίδραση, ίδιες λέξεις, ίδια επιχειρήματα, όπως τότε με το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, όπως με το καλώδιο στην Κάσο, όπως με τη λιβυκή ΑΟΖ που έφτασε 6 ν.μ. από τις ακτές της νότιας Κρήτης και της Γαύδου. Απαιτείται ουσιαστική αντίδραση επί του πεδίου και όχι λόγια που ανεπαισθήτως μας οδηγούν σε εθνική καταστροφή.
Πηγή : www.ellinikiantistasi.gr
